جک ما

جک ما (زادهٔ ۱۹۶۴ در هانگژو) کارآفرین اهل چین و بنیان‌گذار شرکت علی‌بابا است.

زندگی شخصی

جک ما در ۱۰ سپتامبر ۱۹۶۴ در شهر هانگژو چین در خانواده‌ای که ثروت زیادی نداشتند متولد شد. نام اصلی او « ما یون» بود که بعدها به جک ما تغییر یافت.
ما در سال‌های کودکی،همیشه با همکلاسی‌های خود دعوا می‌کرد. یکی از تفریحات او جمع کردن جیرجیرک‌ها بود. علاقمندی او به این‌کار به اندازه‌ای بود که حتی می‌توانست نوع و ابعاد جیرجیرک‌ها را از صدایشان تشخیص بدهد. او به یادگیری زبان انگلیسی بسیار علاقه داشت و به همین دلیل، به هتلی در نزدیکی خانه‌شان می‌رفت و در آنجا به عنوان راهنما، شهر را به توریست‌ها نشان می‌داد و با آن‌ها به انگلیسی صحبت می‌کرد. ۹ سال به این شیوه انگلیسی را تمرین کرد.

زندگی حرفه‌ای

علی‌رغم تلاش چهار ساله برای ورود به دانشگاه، در نهایت در مؤسسهٔ تربیت معلم هانگژو شروع به تحصیل نمود و در سال ۱۹۸۸ با مدرک کارشناسی زبان انگلیسی فارغ‌التحصیل شد. ما فردی با ارتباطات اجتماعی قوی بود و پس از فارغ‌التحصیلی به‌عنوان استاد زبان انگلیسی و تجارت جهانی در دانشگاه دیانزی هانگژو مشغول به فعالیت شد. او شغل‌های بسیاری را امتحان کرده بود و در اکثر آنها ناموفق بود. در یکی از مصاحبه‌هایش گفته که سی شغل را امتحان کرده‌است.

در مسیر کارآفرینی

نخستین جرقه‌های شکل‌گیری ایدهٔ علی‌بابا به آشنایی او با اینترنت در سال ۱۹۹۴ بری‌گردد، که برای اولین بار به‌همراه چند دوست خود به آمریکا سفر کرد و در آنجا با اینترنت آشنا شد. در جستجوهای اینترنتی آن زمان بود که متوجه شد اطلاعات بسیاری در مورد کشورهای مختلف در فضای اینترنت وجود دارد اما هیچ وب‌سایت چینی نیافت. از این‌رو، جک و دوستانش تصمیم گرفتند وب‌سایتی در مورد کشور چین راه‌اندازی کنند. این وب‌سایت ساده و ایمیل‌های دریافتی از افراد مختلف که می‌خواستند بیشتر در موردش بدانند، منجر به آن شد که جک به پتانسیل بالای اینترنت پی ببرد.
در آوریل سال ۱۹۹۵، جک ما به همراه همسر و یکی از دوستانش، توانستند سرمایه‌ای بیست هزار دلاری جمع کنند و شرکتی برای طراحی وب‌سایت چینی با نام «China Yellow Pages» تأسیس کردند. برخی معتقدند که این شرکت نخستین تجارت اینترنتی در چین به‌شمار می‌آمد. این شرکت پس از سه سال، ۸۰۰ هزار دلار درآمد کسب کرد اما جک از ادامهٔ کار راضی نبود چرا که پس از مدتی مجبور شد با شرکت China Telecom شراکت کند و عملاً کنترل مجموعهٔ خود را از دست داد. به همین دلیل تصمیم گرفت به وزارت تجارت خارجی چین بپیوندد و در آنجا به سمت ریاست بخش فناوری اطلاعات رسید.

تأسیس علی‌بابا

پس از یک سال، جک مجدداً به هانگژو برگشت و با تیم ۱۸ نفره و سرمایهٔ ۸۰ هزار دلاری، علی بابا را در آپارتمان خود تأسیس کرد و نقش بازار مجازی را برای فروشندگان و خریداران محصولات بازی می‌کرد.
ماجرای انتخاب نام علی بابا نیز به زمانی برمی‌گردد که جک تازه در حال آماده‌سازی مقدمات راه‌اندازی شرکت بود و یافتن نامی مناسب دغدغهٔ ذهنی او شده‌بود. در یکی از روزها که او در کافه‌ای در سانفرانسیسکو منتظر دریات سفارشش بود ناگهان اسم علی‌بابا به ذهنش خطور کرد و از گارسون سؤال کرد که آیا این اسم را شنیده‌ای؟ گارسون در جواب جک گفته بود: «البته که می‌شناسم؛ علی بابا و چهل دزد بغداد». برای اطمینان بیشتر نسبت به انتخاب اسم علی‌بابا، زمانی‌که از کافه نیز خارج شد، این سوال را از رهگذران با ملیت‌های مختلف پرسید و فهمید که همه علی‌بابا را می‌شناسند. در حقیقت، این نام جهانی بود و راحت نیز تلفظ می‌شد و همه داستان آن را شنیده بودند.
نکتهٔ قابل توجه در فعالیت جک ما در فضای اینترنت این است که او هیچ‌گاه یک خط کد هم ننوشته و حتی اولین کامپیوتر خود را در ۳۳ سالگی خریده‌است.

بنیاد جک ما

علاقمندی جک ما به کارهای بشردوستانه باعث شد تا زودتر از الگوی خود بیل گیتس، از دنیای کسب‌وکار فاصله بگیرد و به کارهای انسان‌دوستانه بپردازد. مراسم بازنشستگی او در استادیوم بزرگ شهر هانگژو برگزار شد و در آن اعلام کرد که پس از دو دهه کار و فعالیت در علی‌بابا، می‌خواهد پس از این تمام‌وقت به کارهای انسان‌دوستانه بپردازد. او در سال ۲۰۱۴ بنیاد جک ما (Jack Ma Foundation) را راه‌اندازی کرد و در این کار هم به بنیاد بیل و ملیندا گیتس اشاره کرد و گفت که از کارهای انسان‌دوستانه آن‌ها الهام گرفته‌است.